Boosting the clean energy transition in cities and regions

Link naar de call

Expected Impact:

Proposals should present the concrete results which will be delivered by the activities and demonstrate how these results will contribute to the topic-specific impacts. This demonstration should include a detailed analysis of the starting point and a set of well-substantiated assumptions and establish clear causality links between the results and the expected impact.

Proposals should quantify their results and impacts using the two sets of indicators provided for the topic (below), when they are relevant for the proposed activities. They should also propose indicators which are specific to the proposed activities. Proposals are not expected to address all the listed impacts and indicators. The results and impacts should be quantified for the end of the project and for 5 years after the end of the project.

Depending on the scope, the indicators for this topic include, as relevant:

• Number of clean energy transition measures implemented (or initiated) by the end of the action.
• Financial resources dedicated or earmarked within the local/regional authority’s budget for the implementation of CET plans/strategies and specific CET measures.
• Number of heating and cooling methodologies, templates, blueprints and fossil-free strategies established through the action.
• Number of policy makers/public officers with improved capacity/skills.
• Number of public and private stakeholders engaged.
• Average number of training hours per participant in capacity building programmes.
• Number of organisational structures created/reinforced.
• Number of institutionalised dialogues/cooperations within and beyond public authorities, including peers, private stakeholders and/or civil society.
• Number of Memorandum of Understandings or similar agreements demonstrating political commitment from Local and Regional Authorities.

Proposals should also quantify their impacts related to the following common indicators for the LIFE Clean Energy Transition sub-programme:

• Primary energy savings triggered by the project in GWh/year.
• Final energy savings triggered by the project in GWh/year.
• Renewable energy generation triggered by the project (in GWh/year).
• Reduction of greenhouse gas emissions (in t CO2-eq/year).
• Investments in sustainable energy (energy efficiency and renewable energy) triggered by the project (cumulative, in million Euro).

Funding rate

Other Action Grants (OAGs) — 95%

Objective:

The topic aims to support cities and regional authorities with the necessary capacity and skills to deliver and implement decarbonisation plans and strategies for the clean energy transition, which are critical for the industries, businesses and citizens in their territories.

Municipalities and regions are essential to deliver the energy transition on the ground. Their role is central to the achievement of the EU Green Deal, as recognised in the EU ‘Fit for 55’ legislative package, and in particular in the Energy Efficiency and the Renewable Energy Directives (EED and RED)^[1]. Moreover, many municipalities and regions have already set ambitious energy targets and strategies under important initiatives and frameworks, such as the EU Covenant of Mayors for Climate and Energy.

In view of this, proposed actions should support cities and regional authorities in developing and reinforcing the specific capacities and skills needed to deliver on the clean energy transition and to achieve the specific targets.

Proposed actions should consider complementarity and alignment with relevant initiatives, including, but not limited to the National Energy and Climate Plans, the National Building Renovation Plans and the Horizon Europe Climate-Neutral and Smart Cities Mission. In addition, other technical assistance and capacity building initiatives should also be considered.^[2]Scope:

Proposals are expected to focus on one of the two scopes established below. The scope addressed should be clearly specified in the proposal.

Scope A: Implementation of integrated decarbonisation plans

Starting from existing plans and strategies, and to enhance the leading role of the public sector on energy efficiency as described for instance in the Article 5(6) of the EED, there is a clear need to accelerate and mainstream implementation of sustainable energy measures, in coordination with key stakeholders and with particular attention to vulnerable groups. Proposals should empower cities and regional authorities to develop specific skills, approaches and know-how to decide and deliver energy measures on the ground and optimise public expenditure. The proposed activities should be place-based and cross-sector, if relevant, and may include, for instance: setting-up of relevant structures; establishing peer-to-peer approaches to share knowledge and best practices; delivering in-depth, comprehensive, and ambitious capacity building programmes that address public and private funding streams of energy measures, improving the regulatory framework, deploying clean energy transition technologies.

Scope B: Development of methodologies, templates, blueprints and strategies for the preparation of local heating and cooling plans

Decarbonising the heating and cooling sector is central to achieving the energy transition. Local and regional authorities have a key role to play alongside industries, businesses and citizens. For instance, Article 25(6) of the EED sets a specific objective to prepare local heating and cooling plans for municipalities with a population higher than 45000. In order to meet existing requirements and objectives and enable future action, cities and regional authorities need specific support. Proposals should include specific activities including, for instance, building skills, facilitating access to and integration of relevant data, developing comprehensive outlooks on energy demand and supply, fostering a gradual and timely phase-out of fossil gas, engaging market participants and distribution system operators (DSOs) responsible for network decommissioning plans^[3] accelerating administrative processes and bundling joint efforts of municipalities at regional or other appropriate governance and territorial levels.

For Scopes A and B:

Proposals should clearly identify the targeted cities and regional authorities and explain/demonstrate their involvement and political commitment, which may take multiple forms including through specific and tailored letters of support.

Proposals should develop actions and methods that can be rapidly deployed and used by cities and regional authorities and help policy makers to prioritise actions.

Proposals should also outline the scale of the financial resources needed to implement decarbonisation plans and strategies in cities and regional authorities, and by the end of the action foresee the necessary financial resources within their public budget and assess possible financing solutions to implement the clean energy transition measures.

Furthermore, proposals should foresee structured dialogues between different levels of governance and an active involvement of public and private stakeholders, including citizens, communities and local/regional industry, businesses and energy operators to ensure a social, just, and competitive transition.

Proposals must be submitted by at least 3 applicants (beneficiaries; not affiliated entities) from 3 different eligible countries.

The Commission considers that proposals requesting a contribution from the EU of up to EUR 1.75 million would allow the specific objectives to be addressed appropriately. Nonetheless, this does not preclude submission and selection of proposals requesting other amounts.

[1] The topic is also contributing to the objectives of the UN Sustainable Development Goal 11 – Sustainable Cities and Communities.

[2] For instance, ManagEnergy, the EIB’s European Local Energy Assistance (ELENA) Facility, the LIFE CET Project Development Assistance (PDA), Smart Cities Marketplace and the EU City Facility.

[3] See for instance Directive (EU) 2024/1788 on common rules for the internal markets for renewable gas, natural gas and hydrogen, amending Directive (EU) 2023/1791 and repealing Directive 2009/73/EC.

LIFE is het financiële instrument van de EU ter ondersteuning van milieu natuurbehoud en klimaatprojecten in de hele EU. De specifieke doelstellingen van het programma zijn in de eerste plaats hulp bij de overgang naar een economie die duurzaam, circulair en energie-efficiënt is, gebaseerd is op hernieuwbare energiebronnen en bestand is tegen klimaatverandering. Ten tweede het milieu beschermen, verbeteren en vernieuwen. Ten slotte wil het LIFE-programma het netwerk van Natura 2000-gebieden beheren om het verlies aan biodiversiteit een halt toe te roepen en om te buigen en de achteruitgang van het milieu te voorkomen. Uitvoerende organisatie is The European Climate, Environment and Infrastructure Executive Agency (CINEA).

Het nieuwe LIFE instrument bestaat uit vier sub programma’s :

1. Natuur en biodiversiteit

Natuur en biodiversiteit (subprogramma milieu) financiert beste praktijk-, pilot- en demonstratieprojecten die bijdragen aan de implementatie van de richtlijnen vogel- en habitatrichtlijnen en de biodiversiteitsstrategie 2030 en voor de ontwikkeling, uitvoering en het beheer van het Natura 2000-netwerk.

2. Circulaire economie 

Het doel van dit subprogramma is om de overgang te vergemakkelijken naar een economie die duurzaam, circulair, vrij van gifstoffen, energie-efficiënt en bestand tegen klimaatverandering is. Het gaat hierbij om projecten op het gebied van milieu en circulaire economie, zoals recycling en hergebruik van hulpbronnen uit afval, water, lucht, bodem en chemicaliën. De belangrijkste focus van dit subprogramma ligt op het verstrekken van subsidies voor standaardacties (Standard Action Projects, SAP). 

3. Klimaatmitigatie en -adaptatie

Klimaatmitigatie verwijst naar inspanningen om klimaatverandering tegen te gaan, terwijl klimaatadaptatie inhoudt dat je je aanpast aan het veranderende klimaat, zoals je voorbereiden op overstromingen of droogte. Dit omvat het verminderen van CO2-uitstoot, het bevorderen van duurzame klimaatverandering en het vergroten van het bewustzijn over het tegengaan van klimaatverandering.

4. Clean energy transition

Dit laatste subprogramma is gericht op de overgang naar een energie-efficiënte, op hernieuwbare energie gebaseerde, klimaatneutrale en -veerkrachtige economie te vergemakkelijken door coördinatie- en ondersteuningsacties in heel Europa te financieren. Deze acties, met een hoge toegevoegde waarde voor de EU, zijn erop gericht de marktbelemmeringen die de sociaaleconomische overgang naar duurzame energie belemmeren, te doorbreken, waarbij doorgaans meerdere kleine en middelgrote belanghebbenden, waaronder lokale en regionale overheden en organisaties zonder winstoogmerk, worden betrokken en waarbij de consument wordt betrokken.

Cofinanciering:

Standard Action Projects (SAP)  max. 60% met uitzondering van:

67% voor projecten gericht op zowel prioritaire als niet-prioritaire habitats en/of soorten(Nature & Biodiversity).

75% voor projecten die uitsluitend gericht zijn op prioritaire habitats en/of soorten (Nature & Biodiversity).

Strategic Nature Projects (SNAP) max. 60%

Uitvoering van samenhangende actieprogramma’s in de lidstaten met het oog op de integratie van deze doelstellingen en prioriteiten in andere beleids- en financieringsinstrumenten, onder meer door gecoördineerde uitvoering van de prioritaire actiekaders. 

Strategic Integrated Projects (SIP) max. 60%

• Circular Economy and Quality of Life
• Climate Change Mitigation and Adaptation

Uitvoering, op regionale, multiregionale, nationale of transnationale schaal, van milieu- of klimaatstrategieën of actieplannen van de autoriteiten van de lidstaten en vereist door specifieke milieu-, of klimaat- of relevante energiewetgeving of -beleid van de Unie, waarbij ervoor wordt gezorgd de belanghebbenden erbij te betrekken en de coördinatie met en mobilisering van ten minste één andere EU, nationale of particuliere financieringsbron.

Technical Assistance Projects (TA)

Voor TA-projecten voor de voorbereiding van SNAP’s en SIP’s (TA-PP) en voor de herhaling en opschaling van resultaten en (TA-R) max. 60%

Een uitzondering wordt gemaakt voor de projecten voor capaciteitsopbouw (TA-CAP) ter verbetering van de daadwerkelijke deelneming aan het LIFE-programma van max. 95%.

Other Action Grants (OAG) max. 95%

Behalve voor de kleine subsidies voor biodiversiteit in de OR’s en de OCT’s die de voortzetting vormen van het BEST-programma, met max. 100%.

Operating Grants (OG) max. 70%

LIFE creëert naast de traditionele projecten twee financiële instrumenten. Deze worden beheerd door de Europese Investeringsbank EIB:

• De “Private Financing for Energy Efficiency (PF4EE)” maakt energie efficiënte projecten – die aansluiten bij de Nationale Energie-efficiëntie Actieplannen- mogelijk via leningen bij private banken. Voor België zet Belfius in op dit instrument om interessante leningen beschikbaar te stellen. Website: https://pf4ee.eib.org/
• Met de “Natural Capital Financing Facility”  tracht de EIB biodiversiteits- en adaptatieprojecten van private of publieke organisaties te financieren.  

Om van deze specifieke instrumenten gebruik te maken, dient men zich rechtstreeks te wenden tot de EIB: PF4EE_Instrument@eib.org of NCF_Instrument@eib.org.

Deelnemers:

Ondernemers, kennisinstellingen, burgers en overheid samenbrengen, voor heel EU

Alleen Europese partners nodig bij het subprogramma Transitie naar schone energie (3 partners uit 3 lidstaten).

Budget

Budget 2021-2027: 5,4 miljard euro. 

• Milieu: 3,4 miljard euro en
• Klimaatactie: 1,9 miljard euro.

60% van het budget is voorzien voor biodiversiteit.

Info & Aanvraag

Via de EU-portal Funding and Tenders opportunities.

LIFE is  in direct beheer. Dit betekent dat de implementatie van de financiering – van het opstellen van calls tot evaluatie en financiële afwikkeling – rechtstreeks door de Europese Commissie of door een Europees uitvoerend agentschap wordt gedaan.

Website: LIFE (Programma voor het milieu en klimaatactie)